Juan Manuel Etxebarria
Zeberio (Bizkaia) 1948 Batxilergo klasikoa (latina eta grekoa) eta Filosofia ikasketak Derion, Bilboko Elizbarrutiko Seminarioan. Magisteritza Bizkaiko Eskola Normalean. Euskal Filologian lizentziatua Deustuko Unibertsitatean (Ohorezko Matrikula). Euskal Filologian doktorea, Etno-Hizkuntzalaritza espezialitatean (Cum Laude). Derioko R.M. Azkue Ikastetxeko irakaslea. Derioko Elizbarrutiko Irakasle Eskolako irakaslea. Euskal Filologiako irakasle titularra Deustuko Unibertsitatean, gaur egun emeritua. Doktorego-tesi batzuen zuzendaria. Irakaskuntza ertainetako euskal hizkuntza eta literaturako katedraduna. Irakaskuntza Ertainetako Hezkuntzako ikuskaria. On Jose Miguel Barandiaranen Etniker-Bizkaia Taldeko kidea. Euskaltzaindiako kide urgazlea. Eusko Jaurlaritzako Euskararen Aholku Batzordekide ohia. Idazlea, hizlaria, lexikografoa eta irrati eta telebistako kolaboratzailea etnografia gaietan.

ARTIKULUAK

San Migelak

Irailaren 29an San Migelak ospatzen ditugu. San Migel goiaingeruaren eguna da baina Pluralean darabilgu, izan ere, lehenagotik, jai eguna bera ospatzeaz gain, jai bigarrena ere ospatu izan da auzune mailan eta hurrengo igandean jai errepetizinoa. Hortik ba, San...

Orbelak airez aire

Udazkenerantz, orri-galkorreko zuhaitz orri edo hostoak korolez aldatzen doaz eta zimeldu ahala jausten, orbel mantuz jantziz gure baso-lurrak. Orbel hitza, konposatua da: orri+bel. Jatorrira bagoaz, (h)orri hitza da zaharra, nahiz eta gaurko araubidean, orri, h-a...

Garia gurean

Gure herrietan, garia, azaroan erein eta uztailean gariak jo ondoren anegaka gordetzen zen zorroetan, behar izan ahala, errotara eraman, eho eta ogiak egiteko. Errota eta haize-errota ugari zegoen gure herrietan, batzuk berriak baina beste asko olak aprobetxatuz...

San Juan Bagilean

Euskal urte zaharrak, aro bi baino ez zeuzkan, UDA eta NEGU. Baina denpora eta interkulturalitate bidean, euskaldunok ere lau arotara joan gara, UDA hirukoiztuz: Udaberri eta Udazken sortuz eta NEGUrekin bukatzeko. Uda-aroa garrantzia handikoa izan da beti...

Maiatz-loreak

Maiatz hitza meilegua dugu baina euskeraz naturara bidean egokitu dugu eta hortik datoz izen hauek: lorail; orril; hostaro. Egokitze horretan argi ikusten da natura lorez eta horriz jantzi dela pertsona zein animalien poztasunerako. Besteak beste, goazen erlea...

Aste Santua

Gaurko kalendarioa, Gregorianoa dugu. Julio Cesarrek K.a.-ko 46an osatutako  egutegia, 1582an Gregorio XIII. Aita Santuak eratu eta kristautu egin zuen. Urteroko egutegia hartuz, martiaren ekinokziotik hurrengo ilbetea ikusi eta hurrengo domeka beti izango da Bazko...