Urte berriak kalendario berria. Gaur egun normal egiten zaigu kalendario bat eskuratzea baina horrek historia luzea dauka. Kalendarioa, “ egutegia” izenez euskeratu dogu eta halantxe darabilgu. Baina kalendario hitza, latineko “calendae eta bere eratorri...
Juan Manuel Etxebarria
Zeberio (Bizkaia) 1948
Batxilergo klasikoa (latina eta grekoa) eta Filosofia ikasketak Derion, Bilboko Elizbarrutiko Seminarioan. Magisteritza Bizkaiko Eskola Normalean. Euskal Filologian lizentziatua Deustuko Unibertsitatean (Ohorezko Matrikula). Euskal Filologian doktorea, Etno-Hizkuntzalaritza espezialitatean (Cum Laude). Derioko R.M. Azkue Ikastetxeko irakaslea. Derioko Elizbarrutiko Irakasle Eskolako irakaslea. Euskal Filologiako irakasle titularra Deustuko Unibertsitatean, gaur egun emeritua. Doktorego-tesi batzuen zuzendaria. Irakaskuntza ertainetako euskal hizkuntza eta literaturako katedraduna. Irakaskuntza Ertainetako Hezkuntzako ikuskaria. On Jose Miguel Barandiaranen Etniker-Bizkaia Taldeko kidea. Euskaltzaindiako kide urgazlea. Eusko Jaurlaritzako Euskararen Aholku Batzordekide ohia. Idazlea, hizlaria, lexikografoa eta irrati eta telebistako kolaboratzailea etnografia gaietan.
ARTIKULUAK
Mari Domingi
Gure Euskal Herria zaharra den aldetik, bere ohiturak ere zaharrak dira. Baina belaunaldiak joan belaunaldiak etorri, borondate onez beharbada, aldatu edo eta asmatu egiten dira ohiturak. Hona hemen oraintsu asmatutako bat. Mari Domingi, txano berezidun andrazko...
Domu Santu
Domu Santu eta hurrengo eguna, Arimena, egun handiak izan dira gure hildako guztiak gogoratzeko, ortu santuak lorez apaindu eta sinismendunok euren alde otoitz eginez. Gaur egun ordea, Domu Santu bezperan, zabaldu den jaia, Gau Beltza edo Halloween da. Historia apur...
San Migelak
Irailaren 29an San Migelak ospatzen ditugu. San Migel goiaingeruaren eguna da baina Pluralean darabilgu, izan ere, lehenagotik, jai eguna bera ospatzeaz gain, jai bigarrena ere ospatu izan da auzune mailan eta hurrengo igandean jai errepetizinoa. Hortik ba, San...
Orbelak airez aire
Udazkenerantz, orri-galkorreko zuhaitz orri edo hostoak korolez aldatzen doaz eta zimeldu ahala jausten, orbel mantuz jantziz gure baso-lurrak. Orbel hitza, konposatua da: orri+bel. Jatorrira bagoaz, (h)orri hitza da zaharra, nahiz eta gaurko araubidean, orri, h-a...
Garia gurean
Gure herrietan, garia, azaroan erein eta uztailean gariak jo ondoren anegaka gordetzen zen zorroetan, behar izan ahala, errotara eraman, eho eta ogiak egiteko. Errota eta haize-errota ugari zegoen gure herrietan, batzuk berriak baina beste asko olak aprobetxatuz...
